Scania LS141 6x2 met Holmes 750 bergingsinstallatie
Beginjaren '90 heb ik eens een tweetal bergingswagens gemaakt. Puur aan de hand van foto's en veelal met eigen inbreng.
Op zich zag het er aardig uit, maar uiteraard kon dat beter. Maar wat je op 14-jarige leeftijd bouwt is niet te vergelijken met
datgene wat je bouwt als je leeftijd inmiddels verdubbeld is.
Toch was het lastig om iets in de bergingswereld te vinden wat fatsoenlijk is na te bouwen in schaal 1:13. Via
Erik Fontein
kreeg ik documentatie en schetsen in handen van een Holmes 750 bergingsinstallatie. Hij was ook zo vriendelijk een aantal
foto's toe te voegen van een Scania LS141 van Pillen uit Winterswijk. Dat moest hem worden! Na wat speurwerk op het
wereld wijde web vond ik tamelijk wat detailfoto's van de bergingsinstallatie en Scania en bij een bedrijf uit de buurt heb ik
een soortgelijke Scania van binnen en van buiten op de foto gezet teneinde alles goed na te kunnen bouwen.
De tweede klassieke Scania
In 1972 kwam de L140 op de markt. Vier jaar later werd hij opgevolgd door de L141. Heel veel zijn er niet van gebouwd. Met name
in Scandinavie kwam je ze tegen. Dit model is destijds ontworpen omdat een V8-blok niet past in de torpedo die ze toen al jaren
in productie hadden. De L140 heeft als basis de cabine van de LB80 en daar is een neus voorgeplakt. Als 6-cilinder is hij nooit
leverbaar geweest wat wel het geval was bij de latere bouwreeksen.
Het chassis is vrijwel identiek aan dat van de LS111, een kwestie van nabouwen dus. Alleen de vooras is anders en het
chassis is iets langer. Maar zo moeilijk was het niet om dat te fabriceren. Op het internet heb ik vrij veel foto's kunnen vinden
van een Scania V8-blok uit die tijd. Aangezien je als basis de standaard LEGO-cilinderkoppen hebt, is zo'n blok redelijk
eenvoudig na te bouwen. Uiteraard is dit een aangedreven motor. Toch heb ik wel geprobeerd het blok beter te detaileren
dan bij de laatste Scania V8 die ik bouwde. Toen hield ik te vaak vast aan de oude bouwtechnieken om zo een motorblok 1:1
over te nemen voor een nieuw model van hetzelfde merk en type. Maar tegenwoordig gebruik ik ook veel meer foto's om iets na t
e bouwen en dat zoekwerk vergt dan ook de nodige tijd.
De cabine is hoekiger dan dat van de LS111 maar de achterkant wilde ik ook nu rond maken. Ook wilde ik het relief in de
cabine terug laten komen. Met wat SNOT-technieken lukte dat. Op zich is die cabine niet moeilijk om te bouwen. De
raamstijltjes passen er precies tussen (die zijn vijf nops in lengte) en ook de spiegelstangen heb ik redelijk kunnen verfijnen.
De zonneklep is vrij fors, maar dat zag je vaak in de jaren '70. Het interieur is vrij sober; een kale vloer met twee stoelen en
een vlak dashboard. Om e.e.a. op te vullen heb ik er ook maar een brandblusser in gebouwd. De motorkap wilde ik, in
tegenstelling tot bij de laatste T3 die ik bouwde, met
'wedges'
maken. Dan loopt hij echt schuin af en dat ziet er realistischer
uit. Nadeel is dan weer dat je de sleufjes aan de zijkant ziet, maar dat zou later (deels) afgeplakt worden door de striping.
Toevalligerwijs kwam het precies uit qua lengte. De hoek is exact goed (ik gebruikte wedges van drie lang). De bovenkant
van de motorkap is wel trapsgewijs gemaakt, maar dat is niet storend. In de spatschermen heb ik ook
boogjes
kunnen verwerken om zodoende een mooie ronding te krijgen. Voor de grille heb ik wel wat moeten smokkelen. Die is namelijk
zeven nops hoog (...).
Het chassis werd verder afgewerkt met de voorbumper, luchtketels en een luchtfilter. Waar ik een tijdje over na heb zitten
denken was hoe ik de instaptredes zou maken. Dit wilde ik wel verfijnd hebben en dus viel een constructie met plates of
Technic elementen sowieso af. Stom eigenlijk, want toen een collega AFOL het model zag merkte hij direct op: "Oh, you
should use Minifig hands!". Dat ik daar zelf niet eerder op gekomen was, want die methode had ik ook eerder al eens
gezien op treinen. Dus meteen een aantal grijze Minifighandjes besteld (de buisjes zaten er toen al op op de treden na).
Takeldoos
Nu kwam datgene aan de beurt waarvoor ik dit model bouwde: de bergingsinstallatie. Dit is dan ook een echte ouderwetse
takeldoos; geen hydrauliek, maar alles mechnanisch werkend met lieren. Je zag de
Holmes 750 op allerlei voertuigen. Niet alleen in Nederland, maar ook bij onze overzeese buren en aan de andere kant van de
Atlantische Oceaan. Daar zul je nog genoeg auto's tegenkomen met een dergelijke installatie. In Nederland zijn ze vrijwel allemaal
van het straatbeeld verdwenen. Het cowboytijdperk is al lange tijd voorbij en je ziet dat de bergingswereld veel professioneler is
geworden en dat het materieel ook stukken zwaarder is dan pakweg twintig jaar geleden. Deze Scania bestaat nog wel, maar is
helaas niet meer in Nederland. Ik heb begrepen dat hij verkocht is aan een Fransoos.
Aan de hand van de documentatie en schetsen van Erik kwam ik een heel eind. Ik kon in ieder geval de
basis van de kraan maken. In eerste instantie bouwde ik 4,5V motoren in maar na een paar weken
gingen die er weer uit (nog tijdens de bouw). Die namen, met een extra vertragingskastje, iets te veel ruimte in. Er kwamen
vertraagde 9V blokjes voor in de plaats. Nu ben ik geen fan van deze motortjes, maar voor dergelijke lichte toepassingen zijn ze
goed genoeg. Alles in de aandrijving hoort zwart te zijn, dus ook de 40z tandwielen. Die had ik nog niet en bleken ook vrij
schaars
te zijn aangezien ze alleen in een Slizer-set zaten. De prijs was ook niet mis; ruim zeven Dollar per stuk. Toch maar een tweetal
besteld, want t.o.v. het hele model is dat bedrag toch schijntje ... Inmiddels is de gemiddelde marktprijs wat aangenamer. Voor dit
model heb ik verder niet buitensporig veel extra hoeven te bestellen. Naast deze tandwielen werden er ook kleine tandwielen in
het zwart in gezet. Dat ziet er gewoon stukken beter uit.
De lieren voor het hefmechanisme van de bomen komen van onderuit en lopen door de kokers naar boven. Daarvoor heb ik
een aantal buisjes met elkaar verbonden door zwarte
'friction pins'.
Ik heb toen wel diegene gepakt waarvan het gaatje iets groter is zodat de lier er makkelijker doorheen gaat. Zo kon ik het
mooi wegwerken en zo is het bij het origineel ook. De lieren voor het hijswerk zitten in het midden van de bergingsinstallatie
en worden door een motor aangedreven. Voor iedere hefboom gebruikte ik een afzonderlijke motor.
De afwerking en de kasten eromheen kostte me niet veel tijd. De wielkasten achter heb ik verfijnd met de
1x1 slopes
die net uit waren toen ik met dit model bezig was. Die onderdelen zijn echt een aanwinst. De trekstang heb ik in een later stadium nog aangepast met onderdelen uit de
Red Baron.
In de takels heb ik een Scania L110 Super gehangen. Gewoon omdat ik dit een leuk trekkertje vind en hij goed past bij de
bergingswagen (dezelfde hoogte).
In een tijdsbestek van ca. zes maanden heb ik dit model gebouwd en voor mijn doen is dat snel. Het viel me qua
moeilijkheid erg mee maar toch was dit een leuke uitdaging. Het lukte gewoon om alles vrij snel in model te krijgen maar het
hielp ook wel omdat ik over allerlei goede foto's van het origineel beschikte. Het komt nog wel eens voor dat ik tijdens
het bouwen vastloop en op zoek moet naar een foto van dat ene detail. Want ook al zie je het niet, toch wil ik het er in
gebouwd hebben!
Overige gegevens
Lengte: |
59,0 cm |
Breedte: |
19,2 cm |
Hoogte: |
23,5 cm |
Wielbasis: |
32,3 cm |
Bouwtijd: |
ca. 6 maanden |
Datum: |
juli 2005 - januari 2006 |
Om op de hoogte te blijven van m'n projecten; volg me op Facebook!
De foto's op Flickr (waar je ook direct op kunt reageren!)
|
|
|
terug
|